Pokusa polepszenia pamięci i sprawności myślenia poprzez połknięcie tabletki jest bardzo duża. W końcu, w dużym stopniu, jesteśmy kształtowani przez reklamę, która wmawia nam różne rzeczy, często nie do końca prawdziwe.
Jeśli jednak będziemy stanowczo trzymać się faktów, to musimy przyjąć, że poza intensywnym treningiem, nie ma innych cudownych metod na poprawę sprawności intelektualnej.
Potwierdzają ten fakt wypowiedzi, niezwiązanych z interesami firm farmaceutycznych, ludzi nauki.
Przykładem jest chociażby informacja prof. Leszka Kaczmarka z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warszawie, dla tygodnika „Wprost”, Nr 1072:

„ Od kilkudziesięciu lat prowadzone są badania nad tzw. pigułką pamięci, ale nikomu jeszcze nie udało się stworzyć środka usprawniającego pamięć ludzi zdrowych.
O procesach zapamiętywania wiemy coraz więcej, ale zbyt mało, by stworzyć tego rodzaju tabletkę.
Główna trudność polega na tym, że nie chodzi o wzmocnienie wszystkich połączeń między komórkami nerwowymi mózgu, lecz wybranych, pozwalających zapamiętać wyłącznie ważne informacje. (...)
Dziś możliwe jest jedynie opracowanie leków poprawiających pamięć u osób cierpiących na schorzenia neurodegeneracyjne, takie jak choroba Alzheimera.”

Dziś już także wiadomo, że sposób odżywiania się i wiele z dodatków do żywności w znaczącym stopniu wpływają na funkcje intelektualne. Wpływają poprzez niedobór niezbędnych substancji lub nadmiar tego, czego nie powinno być w organizmie.
Wpływ ten jest zarówno pozytywny jak i negatywny. Zostało to przedstawione w wielu artykułach w tym serwisie.

Pozytywny wpływ na mózg ma szereg witamin, minerałów i innych związków biologicznie czynnych w sytuacjach, gdy tych substancji brakuje w organizmie. Można wówczas liczyć rzeczywiście na „cudowny” efekt.
Jest jednak szereg środków, które polepszają nastrój, „dodają” energii, wigoru. Korzystając z takich środków, łatwo ulec wrażeniu, że poprawiają one dyspozycje intelektualne.
Dlatego warto wiedzieć, co rzeczywiście działa, a co tylko oddziałuje na naszą psychikę łudząc mirażem niesamowitych efektów.

Seryna

Nazwy: Fosfatydyloseryna, seryna.

Jak działa: Seryna bierze udział w syntezie puryn i pirymidyn (nukleotydów). Poprzez to seryna oraz fosfatydyloseryna wpływają na czynności i strukturę mózgu. Jest również potrzebna do syntezy sfingolu i tym samym sfingomielin w mózgu. Niezbędna jest także do wytworzenia lecytyny, sfingozyny i acetylocholiny. Seryna pobudza również wytwarzanie przeciwciał (działanie immunostymulujące). Fosfatydyloseryna (powstaje w organizmie z seryny) aktywuje kinezę białkową C w mózgu.

Co powoduje: Podawanie seryny jak i fosfatydyloseryny prowadzi do usprawnienia procesów zapamiętywania i odtwarzania informacji. Zwiększają się zdolności percepcji (odbioru) i zdolności poznawcze. Seryna nasila procesy kodowania i konsolidacji w neuronach mózgu.
Pomaga w odbudowie tkanek i obwodów przekazujących sygnały w mózgu, uzupełnia poziom fosfolipidów. Poprawia stan błon komórkowych komórek nerwowych przywracając ich elastyczność oraz stan synaps. Pomaga znormalizować biochemię i fizjologię mózgu na każdym poziomie jego funkcjonowania. Fosfatydyloseryna wspomaga mózg w zwalczaniu stresu i poprawia nastrój.
Fosfatydyloserynę określa się jako „biologiczny detergent mózgu” - wypłukuje zanieczyszczenia, wspiera naprawianie uszkodzenia nerwów, a to wszystko, w efekcie, usprawnia zdolność myślenia i zapamiętywania.

Dawkowanie: 1 g 2-3 razy dziennie

Naturalne źródła: mleczko sojowe, mózg, soja. Organizm może wytworzyć fosfatydyloserynę z różnych substancji np. z metioniny. Najwięcej metioniny jest w jajkach, rybach, orzechach, mleku, pełnych ziarnach, kukurydzy, ryżu, nasionach. Alkohol niszczy metioninę!

DHEA

Nazwy: DHEA, dehydroepiandrosteron (nazwa handlowa Biosteron)

Jak działa: DHEA działa anabolicznie, zwiększa retencję azotu w ustroju, nasila procesy syntezy białek, wywołuje maskulinizację. W prawidłowych stężeniach, pozytywnie działa na psychikę i zdolności intelektualne.

Dawkowanie: Dawka dla kobiet waha się w granicach 10-25 mg, dla mężczyzn 25-50 mg. Terapię uzupełniającą rozpoczyna się od dawki 5 mg/dobę przez tydzień, potem zwiększa dawkę o dalsze 5 mg/dobę przez kolejne tygodnie (kobiety).
U mężczyzn terapię zaczyna się od dawki 10 mg/dobę.
Jest to środek dla osób po czterdziestce.
Uwaga: ciągły stres powoduje znaczne obniżenie DHEA, przy jednoczesnym wzroście poziomu kortyzolu - hormonu stresu!

Czas stosowania: Stałe.
Poziom DHEA jest najwyższy w organizmie około 25-go roku życia, a następnie stopniowo obniża się. W wieku 60-ciu lat osiąga co najwyżej 1/3 poziom 25-cio latka.

Przeciwwskazania: Nadmiar DHEA powoduje u dzieci i młodzieży przedwczesne dojrzewanie płciowe, zwiększenie masy mięśni i przedwczesne skostnienie chrząstki nasadowej (wzrostowej), a także pogrubienie kości.
U dziewcząt i młodych kobiet pojawia się owłosienie typu męskiego, nadmierny rozrost mięśni, zdrobnienie i zanik gruczołów piersiowych, utrata kobiecych rysów twarzy, pogrubienie głosu.
Lekki nadmiar DHEA w wieku młodzieńczym objawia się u płci żeńskiej trądzikiem, małymi piersiami, nadmiernym owłosieniem ciała (przy równoczesnym skąpym owłosieniu głowy) i innymi problemami.

Cholina

Nazwy: cholina (cholina jest składnikiem lecytyny)

Jak działa: Stabilizuje strukturę neurolemmy i osłonek mielinowych. Pełni również rolę budulcową i proregenerującą w stosunku do neuronów i komórek glejowych. Poprawia warunki przepływu informacji, co przyczynia się do usprawnienia procesu zapamiętywania i odtwarzania zapamiętanych informacji.
Podczas przemiany materii z choliny wytwarza się także acetylocholina (neuroprzekaźnik), która jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego. Dzięki temu jesteśmy w stanie skoncentrować się na wytężonym działaniu i wykazać pomysłowością. Jeżeli jednak brakuje w organizmie choliny, stany takie są krótkotrwałe.

Co powoduje: Cholina pobudza układ nerwowy wzmacniając zdolność koncentracji i zapamiętywania. Codzienne spożycie związków zawierających cholinę ułatwia myślenie, zapewnia redukcję znużenia, zwiększenie żywotności oraz wydajności umysłowej. Zapewnienie odpowiedniego poziomu choliny pozwala na szybką regenerację po wzmożonym wysiłku fizycznym.
Niedobór choliny może obniżać sprawność umysłu, nerwów, pamięci, zdolność koncentracji. Może powodować stany lękowe, rozdrażnienie, bezsenność, dolegliwości sercowe, krążeniowe, bóle głowy, szum w uszach, nagromadzenie się tłuszczu w wątrobie, obstrukcje.

Dawkowanie: Efektywne dawki choliny wynoszą od 1 do 2 g dziennie. Skuteczne dawki lecytyny to kilka, kilkanaście gram na dobę.
Zazwyczaj prawidłowa dieta zawiera 400-900 mg choliny, co jest wystarczające dla organizmu (prawdopodobnie zapotrzebowanie wynosi 300-400 mg dziennie). Duży stres zwiększa zapotrzebowanie dwukrotnie.
Organizm ludzki może sam produkować cholinę za pomocą kwasu foliowego, witaminy B12 i aminokwasów. Jednak nie w takim stopniu, by w pełni zaspokoić zapotrzebowanie organizmu.

Czas stosowania: doraźnie. Lecytyna jako środek zastępczy choliny nie powinna być długo zażywana w dużych dawkach (większych niż 600 mg dziennie), gdyż powoduje niedobór witaminy B6, stany oszołomienia, mdłości, biegunki, a także rybi zapach z ust.

Naturalne źródła: występuje głównie w żółtku jaj, wątróbce i innych podrobach, chudym mięsie, drożdżach, kiełkach pszenicy, soi i zielonym groszku.

Kwas glutaminowy

Nazwy: Kwas glutaminowy (preparat handlowy: Glutamin Verla. L-glutamina)

Jak działa: Kwas glutaminowy pobudza aktywność neuronów. Jest składnikiem strukturalnym i energetycznym neuronów. Bierze udział w syntezie acetylocholiny i adrenaliny. Otwiera kanały wapniowe i zwiększa napływ wapnia do neuronów. Jest to proces niezbędny do powstawania engramów, czyli śladów pamięciowych. Pobudza wydzielanie żółci i soku trzustkowego.

Co powoduje: Łagodzi stany wyczerpania nerwowego, utrudnionej koncentracji i zaburzeń pamięci.
Nadmiar powoduje degenerację komórek nerwowych w wyniku otwarcia kanałów wapniowych.

Dawkowanie: Zalecane dawki 500-1000 mg 3 razy dziennie. Działanie wykazuje wyłącznie kwas L-glutaminowy.
Przyjmowanie kwasu glutaminowego wieczorem może wywołać bezsenność.

Miłorząb japoński

Nazwy: Ginko biloba, Miłorząb japoński,

Jak działa: Rozszerzają naczynia włosowate, poprawiając krążenie obwodowe. Związki flawonoidowe i katechinowe to naturalne antyoksydanty i wymiatacze wolnych rodników. Bilabolid i niektóre ginkgolidy działają ochronnie na neurony (osłonki mielinowe). Zwiększają też zdolność mózgu do metabolizmu glukozy.

Co powoduje: Dzięki polepszaniu dopływu tlenu i glukozy wpływają psychostymulująco, poprawiając proces uczenia się i koncentracji. Podnosi poziom dopaminy, niezbędnej do przekazywania informacji między neutronami. Mogą usprawniać procesy przypominania informacji.
Wykazano, że wyciągi z miłorzębu poprawiają pamięć krótkotrwałą. Znoszą objawy szumu w uszach, zawrotów głowy, ospałości, zaburzeń pamięci występujące na tle nieprawidłowego krążenia mózgowego. Poprawiają również zdolność kojarzenia i zapamiętywania u osób starszych.

Dawkowanie: przy kapsułkach 60 mg – 2 do 3 razy dziennie, nalewki rzędu 5-10 ml.
U niektórych osób po przyjęciu nalewki pojawia się chwilowy zawrót głowy, zwłaszcza przy pierwszym kontakcie z preparatem i wzmożone skurcze serca. Objawy te szybko ustępują i później nie występują.

Czas stosowania: 3- 6 miesięcy – regularnie.
Przeciwwskazania:skaza krwotoczna na tle zaburzeń krzepnięcia krwi, ciąża, karmienie.
Nie łączyć z: kulczybą wronie oko, strychniną, kokainą, amfetaminą i galantaminą oraz surowcami zawierającymi ranunkulinę.

Wiele osób za najskuteczniejszy "wspomagacz" uznaje kawę. O niej możesz przeczytać w artykule Jak wspomaga nas kofeina.